Bilime göre çiçekler daha az seks yapacak şekilde evrimleşiyor

Montpellier Üniversitesinden bilim insanlarının gerçekleştirdiği araştırmada, insanların bitkilerin çiftleşme dengesini değiştirdiği ortaya çıktı. 

Bilimsel dergi New Phytologist Foundation’da yayınlanan çalışmaya göre, zehirli böcek ilaçları ve yaşam alanlarının yok olması nedeniyle arıların ve “tozlayıcı” diye adlandırılan polen taşıyıcı diğer canlıların nüfusu azalıyor. Bu sebeple bazı çiçekler de diğer bitkilerinkiler yerine kendi tohumlarını daha sık dölleyecek şekilde evrimleşiyor. 

Independent Türkçe’nin aktardığı bilgilere göre tarla menekşelerine odaklanan araştırmayı yöneten Pierre-Olivier Cheptou, bu değişimin sadece 20 nesil içinde gerçekleştiğine dikkat çekerek “Bu çok hızlı bir evrimleşme” dedi.

Tarla menekşeleri çoğalmak için genellikle bombus arılarından faydalanıyor. Fakat tohumlarını döllemek için kendi polenlerini de kullanabiliyorlar. Bilim insanlarına göre, bu kendi kendine üreme yöntemi mevcut durumda arıları beklemek zorunda kalmadıkları için çiçekler açısından daha elverişli hale geldi.

Araştırmacılar, devlete ait botanik seralarında 1990’lar ve 2000’lerde toplanan tarla menekşesi tohumlarıyla yeni olanları karşılaştırdı. Benzer şartlarda laboratuvarda yan yana yetiştirilen tohumlardan filizlenen çiçekler incelendiğinde, yeni tarla menekşelerinin kendi kendine üreme oranlarında yüzde 27 artış görüldüğü bildirildi. 

Ayrıca üremeyi sağlayan organları taşıyan çiçek kısmının yüzde 10 küçüldüğü ve yüzde 20 daha az nektar ürettiği aktarıldı. 

Cheptou, arı ve diğer tozlayıcıların sayısındaki düşüşe dikkat çekerek, başka bitkilerde de benzer yönde evrimleşmeler görülebileceğini söyledi.

Bilim insanı ayrıca kendi kendini dölleme yeteneğinin genetik anlamda sınırlı olduğunu hatırlatarak, bu durumun bir noktadan sonra adaptasyon sağlayamayan bitkilerin soyunun tükenmesine yol açabileceğine işaret etti.