Cepten harcamada sondan üçüncüyüz: ‘Parası olan sağlık hizmeti alıyor’

Veriler, Türkiye’de sermaye
veya yatırım kalemleri
dışındaki kalemlere yapılan
harcamalar ifade eden “cari
sağlık harcamalarının” gayri safi
yurt içi hasıla (GSYİH) içindeki
payının 2022’de 5.1 iken 2022’de
3.7’ye gerilediğini gösterdi. Bu
oran OECD ülkelerinde 9.7,
Avrupa Birliği (AB) ülkelerinde
ise 9.4 olarak seyrediyor. Buna
göre Türkiye, OECD ile AB üyeleri
arasında GSYİH’den sağlık
harcamalarına en az pay ayıran
ülkeler arasında yer alırken kişi
başına cari sağlık harcamasında
ise Meksika ve Kolombiya’dan
sonra sondan 3. sırada.

2022 İLE AYNI SEVİYEDE

Türkiye’de bin 578 dolar olan
kişi başı cari sağlık harcaması;
OECD ülkelerinde 4 bin 714,
AB ülkelerinde ise 4 bin 404
dolar. Yurttaşların cepten sağlık
harcamalarının, cari harcamalar
içindeki oranı ise OECD ve
AB’nin üzerinde. Türkiye’de 20.1
olan cepten sağlık harcaması
oranı OECD’de 18.4, AB’de ise
18.7. Verilere göre Türkiye’de
cepten ödemelerin, cari
harcamalardaki oranı 2002 ile
aynı seviyede. Kişi başına cepten
sağlık harcamaları 2002’de 37
dolarken 2022’de 80 dolara
yükselmiş durumda. Kamusal
sağlık hizmetini savunan
sağlık emekçileri ise bu verilere
dayanarak “Parası olana sağlık
hizmeti var” tepkisini gösteriyor.

“İKİ KEZ CEZALANDIRILIYOR”

Sağlık ve Sosyal Hizmet
Emekçileri Sendikası (SES) İşyeri
Temsilcisi Kubilay Yalçınkaya,
yurttaşların büyük bölümünün
açlık sınırının altında asgari
ücret ve emekli maaşı ile sağlıklı
bir yaşam olanağından uzak
olması nedeniyle daha fazla
sağlık tesisine başvurarak
daha çok cepten ödemelere
maruz kaldığına dikkat
çekti. Yurttaşların iki defa
cezalandırıldığını kaydeden
Yalçınkaya, “Nüfusun belirli
bir gelir üstündeki yurttaşı da
‘tamamlayıcı sağlık sigortası
yada sağlık sigortası’ nedeniyle
sırasız katılım paysız hizmet
alıyor. Bugün sağlık hizmetinin
yararlanmasında yurttaşlar
arasında katmanlar oluşmuş
durumda” dedi. Yalçınkaya,
“Yoksulluğun en ciddi ortaya
çıktığı alan olarak sağlık
hizmetlerinin olması bu
hizmetin ne kadar piyasalaştığını
ortaya koyuyor” ifadelerini
kullandı.