Yunan basını, ABD’nin Türkiye’ye vereceği F-16 savaş uçaklarına ve Yunanistan’a vereceği F-35 savaş uçaklarına şart koştuğunu öne sürdü. İddiaya göre, ABD askeri malzemelerinin meşru olmayan askeri amaçlar için kullanılmasını önlemek istiyor.
Yunanistan gazetesi Kathimerini, ABD Dışişleri Bakanlığı tarafından yazılan güvence mektubunun son taslağına ulaştıklarını ve mektup taslağına göre “Ankara’ya F-16’ların, Atina’ya F-35’lerin şartlı” gelmesini sağlayacağını öne sürdü.
Mektubun aslı olmadığı ve sadece son taslak olduğu belirtilen Kathimerini gazetesindeki habere göre, ABD askeri malzemelerinin “meşru olmayan askeri amaçlar” için kullanılması, ekipman teslimatının tamamının veya bir kısmının askıya alınmasına veya iptal edilmesine neden olabilir.
Göz Atın
Japonya’dan bir ilk: Ahşap uydu
CIA şefinden ‘Ortadoğu’ açıklaması: 40 yıldır bu kadar karmaşık ve patlamaya hazır görmedim
Temmuz 2023 tarihli son taslakta, ABD’nin NATO müttefiklerine sağladığı savunma malzemelerinin meşru askeri amaçlar için kullanılması gerektiği ve diğer NATO müttefiklerine karşı askeri faaliyetler yürütmek için kullanılmaması gerektiği açıkça belirtildi.
NATO üyesinin savunma teçhizatını “aykırı bir şekilde” kullanması haline değinilen mektupta, ABD’nin kesin bir süreç ile diplomatik yollara başvuracağı ve durumun çözülmemesi durumunda teslimatların iptali de dahil olmak üzere bir kısmını veya tamamını askıya almak gibi kuralları uygulayacağı yer aldı. Eğer yine sonuç alınamazsa siyasi ve ekonomik yaptırımlara başvuracağı vurgulandı.
ABD’li diplomatlar sadece “tekrarlanan saldırılardan” bahsetmekle kalmayıp, özellikle Türkiye veya Yunanistan’ın diğer NATO müttefiklerine karşı kışkırtıcı faaliyetlerine karşı uyarıda bulundu.
ABD Dışişleri Bakanlığı’nın, Türkiye ve Yunanistan’a yapılacak gelecekteki satışlara atıfta bulunduğu mektupta “bu tür (kışkırtma amaçlı) faaliyetlere ya da Türkiye veya Yunanistan’ın bu tür faaliyetlerin yasaklanmadığına dair yanlış izlenimlerine karşı koruma sağlamayı amaçlayan ek hükümler eklemeyi düşüneceğini söyledi. Bu tedbirler, ABD’nin bölgesel politikaları ile küresel savunma ticareti duruşu ve mali yükümlülüklerinin tüm kapsamı dikkate alınarak ihtiyatlı bir yöntemle uygulanacaktır” ifadeleri yer aldı.
“SİLAHLANMA YARIŞININ ÖNÜNE GEÇMEYE ÇALIŞACAĞIZ”
ABD’nin müttefiklerine yapacağı savunma alımlarının müttefikler arasında bir silahlanma yarışına yol açmaması ve bölgesel güç dengelerini değiştirmemesi politikasının vurgulandığı mektupta “Silah İhracatı Kontrol Yasası ve yönetimin Konvansiyonel Silah Transferi politikası ile tutarlı olarak, müttefiklerimizle savunma işbirliğinin uygun bir şekilde dengelenmesini ve silahlanma yarışına katkıda bulunmamasını, tırmanma veya çatışma olasılığını arttırmamasını, insan hakları ihlallerine katkıda bulunmamasını veya bölgesel güvenlik ve istikrara fayda sağlayacak ikili veya çok taraflı anlaşmaların veya diğer düzenlemelerin geliştirilmesine halel getirmemesini sağlamaya çalışacağız” denildi.
Taslakta yer alan hükümlerin büyük olasılıkla bu mektupta da yer aldığını belirten Kathimerini, NATO müttefiklerine yapılan satışlara böyle bir mektubun eklenmesinin bir ilk olduğunu söyledi.
Kathimerini ayrıca, “Türkiye Dışişleri ve Savunma bakanlıkları, mektubun varlığını ve yeni F-16’ların ve yükseltme kitlerinin satışına getirilen herhangi bir koşulu reddeden açıklamalar yaptı” ifadesinde bulundu.