Ada sahillerine gelerek yumurta bırakan deniz kaplumbağalarını yapay zekalı İHA’lar ile tespit edip gönüllülere haber vererek korunmalarını sağlayan sistem geliştirdi.
ODTÜ Kuzey Kıbrıs Kampüsü Bilgisayar Mühendisliği Öğretim Üyesi Prof. Dr. Yeliz Yeşilada, Bilgisayar Mühendisliği Öğretim Üyesi Prof. Dr. Enver Ever, Elektrik- Elektronik Mühendisliği Öğretim Üyesi Doç. Dr. Cem Direkoğlu ve Havacılık ve Uzay Mühendisliği Öğretim Üyesi Asst. Prof. Dr. Anna Prach ile iş birliği yaparak öğrencilerin geliştirdiği yapay zeka temelli projeye ilişkin açıklamalarda bulundu.
KAPLUMBAĞALAR SAHİLE GELDİĞİNDE OTOMATİK HABER VEREN SİSTEM
Yeşilada, ODTÜ Kuzey Kıbrıs Kampüsü’nde multidisipliner proje çalışmaları yaptıklarını ve özellikle çeşitli alanlardaki mühendislik öğrencilerinin birlikte çalışabilecekleri proje dersini müfredata eklediklerini anlattı.
Bu kapsamda, KKTC sahillerine belli dönemlerde yumurta bırakmak için gelen deniz kaplumbağalarına ilişkin bir proje yürüttüklerini belirten Yeşilada, “Normalde bu kaplumbağaları koruma altına almak için gönüllülerin sahili fiziksel olarak taramaları gerekiyordu. Bizler, projemiz dahilinde kaplumbağalar sahile geldiğinde otomatik haber veren makine öğrenmesi tabanlı bir sistem geliştirdik.” diye konuştu.
Projeyi, öğrencileri ile birlikte Taşkent Doğapark desteği ile yürüttüklerini aktaran Yeşilada, şöyle devam etti:
“Sahile gelen deniz kaplumbağalarını otomatik tespit edip gönüllülere geribildirim sunmak üzere öncelikle elektronik, bilgisayar ile havacılık ve uzay bilimleri mühendisliklerinden öğrencilerimiz, bir araya gelerek disiplinler arası bir çalışma yaptı. Yapay zeka algoritması için öncelikle ‘caretta caretta’ fotoğraf ve görüntülerini kullanarak bir veri seti hazırlandı. Bu veri seti ile yapay zekaya deniz kaplumbağalarını tanımayı öğrettik. Ardından havacılık öğrencileriyle birlikte, sahili farklı özelliklerde kameralar ile tarayarak çektiği görüntüleri işleyip otomatize karar verebilen bir İHA geliştirildi. Geliştirilen yapay zekalı sistem, Ada genelindeki belli sahilleri İHA ile tarayıp kaplumbağaların durumuna ilişkin gönüllülere otomatik mesaj gönderebilecek şekilde tasarlandı.”
Yeşilada, bu projenin ardından bebek kaplumbağaların yumurtadan çıkış anlarını tespit etme üzerine yeni bir çalışmaya daha başladıklarını bildirdi.
Bunun için bebek kaplumbağalar üzerine yeni bir veri seti hazırladıklarını belirten Yeşilada, şunları kaydetti:
“Sistemimiz tamamlandığında, kaplumbağalar Ada sahillerine gelip yumurta bıraktıklarında, gönüllü grupların otomatik bir şekilde koruma altına almasını sağlamaya çalışmak istiyoruz. Dolayısıyla gönüllülerin koruma faaliyetlerine yardımcı bir yapay zeka inşa etmeye çalışıyoruz. Böylece yumurtadan caretta caretta çıktığında oradaki diğer hayvanların kaplumbağalara zarar vermesinin önüne geçmek istiyoruz.”
